donderdag 12 juli 2012

Zesde artikel: Deel 1: Markten, niet kapitalisme!

Zesde artikel: Markets Freed from Capitalism (pg. 59-82) Deze serie is een onderdeel van de vakantie literatuurlijst. In deze serie willen we allerlei teksten die dieper ingaan op relevante zaken in de klassiek liberale traditie verder onderzoeken. Laat gerust iets weten als je (af en toe) mee wilt bloggen hierover.


Het zesde artikel in onze lijst heeft als (provocerende) artikel 'Markets freed from capitalism'. Het punt van de auteur - Charles Johnson - is dat libertarisme (correct begrepen) voorstander is van 'markten', maar niet van 'kapitalisme'. Natuurlijk is het zo dat 'kapitalisme' in dit verhaal een specifieke betekenis heeft, die niet gewoon te reduceren valt naar 'vrije markten' (anders zou er geen tegenstelling zijn). 

Johnson begint met het te beschrijven van het verschil tussen 'vrijwillige interactie' (breed genomen) en interacties in de 'cash nexus' (een bepaalde categorie van de voorgaande vrijwillige interactie). Markt anarchisten zijn voorstander van vrijwillige interactie breed genomen - en zeker geen tegenstander van de 'cash nexus'. Waar zij op wijzen is dat de 'cash nexus', zoals die vandaag de dag actueel is, voor een heel groot deel bepaald wordt door de overheid. 
"we hold that many of the recognizable pat- terns of capitalist economics result from the fact that certain key markets – importantly, the labor market, housing rental market, insurance and finan- cial markets, and other key markets are rigged markets. " (pg. 66)
Het gehele systeem is zo gemanipuleerd door overheidsinterventie dat we vandaag op een uitdrukkelijk 'kapitalistische' manier in de cash nexus moeten omgaan, op zo'n manier dat we in een 'bevrijde markt' waarschijnlijk niet zouden doen. 1 voorbeeld: het feit dat we allemaal een autoverzekering moeten kopen van een serie 'goedgekeurde' bureaucratische, geprivilegieerde ondernemingen zorgt ervoor dat de overheid ervoor heeft gezorgd dat we wel een onderdeel moeten worden van de 'cash nexus', los van of we dit zelf wel zouden doen in een werkelijke vrije markt - van vrijwillige interactie. 

Kort gezegd: door de overheidsinterventie wordt er een bepaalde vorm van interpretatie (en dominatie) van de 'cash nexus' opgelegd die zij analyseren als 'onnatuurlijk'. 

Het is zeker interessant om er over na te denken. Johnson bespreekt ook 'maar hoe zit het dan met de overheid die juist kleinschaligheid subsidieert'? (Er is vb. een maatregel dat geld geeft aan kleine ondernemingen.) Wel: dat mag misschien wel zo zijn, maar als je dat vergelijkt met  de miljarden die zijn gegeven aan banken, is er een kwestie van schaal dat misschien toch wel eerder het 'grote' bevoordeeld vis a vis het kleine. 

Persoonlijk ben ik niet ongevoelig voor deze gehele redenering. Ik denk dat er zeker iets in zit dat in een vrije samenleving de bureaucratische 'cash nexus' veel kleiner zou zijn. Dat betekent natuurlijk niet dat de cash nexus irrelevant zou zijn. Maar competitie - daar waar het toegelaten wordt - is zo'n ongelooflijk krachtig middel om macht te beperken, dat ik me moeilijk kan inbeelden dat het nog altijd zo'n 'grote spelers' zou betekenen. 


Geen opmerkingen: